به گزارش پیام سیستان، ابوالفضل ظهروند در گفت و گو با ایسنا در تحلیل خود از عدم واگذاری حق آبه هیرمند از سوی حاکمان افغانستان و تاکید و اخطار رئیس جمهور به مسؤلان این کشور گفت: موضوع آب مقوله ای است که درباره آن کوتاهی شده و این مساله از زمان دولت اصلاحات عملا کلید خورد و فرجام آن امروز به اینجا رسیده و از همان زمان هم هشدار دادیم.
وی تصریح کرد: متاسفانه طرف مقابل قادر به فهم مفهوم دیپلماسی نیست، در نتیجه اگر چه دیرهنگام است اما ایران واکنش خود را نشان داد.
این دیپلمات پیشین کشورمان با اشاره به این که ما سیلاب را آب تلقی نمی کنیم، اظهار داشت: زمانی که سد کمال خان احداث شده بود با بارندگی های فصلی مواجه شدیم که آب به سمت ایران می آمد ممکن است در آینده هم اینگونه باشد اما سیلاب نمی تواند به مفهوم پرداخت حق آبه تلقی شود و حق آبه ایران نیست.
ظهروند یادآور شد: در سد کجکی سایتی هست به نام سایت دهراوود که طبق قرارداد ۱۳۵۱، به ۱۲ ماه تقسیم شده و مشخص است که حقابه آن در هر ماه چقدر است که باید به ایران دهند که حدود ۸۲۰ میلیون متر مکعب بوده و آن ملاک است. ما به ازای آن در فصل غیر کشاورزی و… اگر به ایران برسد مربوط به محیط زیست است.
سفیر سابق کشورمان در افغانستان ادامه داد: متاسفانه طرف افغان درک واضحی نسبت به این مسائل ندارد، حق ابه ایران و آبی که برداشت می کنیم ۸۲۰ میلیون مترمکعب طبق جدول آبی معنی دارد، متاسفانه مسئولان افغانستان چه قبل و چه بعد نمی توانند واقعیات صحنه را ببینند. ۵ میلیون مهاجر افغان در ایران زندگی می کنند و سر سفره این ملت از آب مصرف می کنند چرا حاکمان افغانستان این ها را نمی بینند. همین تنگ نظری هاست که افغانستان را به ویرانه تبدیل کرده و این قوم به قوم دیگر رحم نمی کنند، طالبان که جای خود دارد.
ظهروند با تاکید بر این که صورت مساله از ابتدا درست دیده نشده است، گفت: دیپلماسی آب جایگاهی در مسائل تصمیم گیری ها ندارد و این رویکرد چه در دوره طالبان چه زمان اشرف غنی و قبل تر هم همانگونه بوده است.
این دیپلمات پیشین کشورمان افزود: ما باید نگاه به مساله آب را در کنار سایر مولفه ها در نظر بگیریم با این سیاست، آبی به سمت ایران نخواهد آمد. سد کمال خان فقط ۵۰ میلیون مترمکعب آب ذخیره می کند درحالی که سد کجکی بیش از ۲ میلیارد متر مکعب آب دارد، در واقع سایت دهراوود برای حل آب تعیین کننده است.
وی با تاکید بر این که با این سیاست ها نمی شود مساله آب را حل کرد، ابراز داشت: اگر بخواهیم در مورد مهاجرین تصمیمی بگیریم که خب ضد هدفی است که دنبال می کنیم، ایران باید در مدیریت بحران آب نقش آفرینی دیگری داشته باشد دیپلماسی خوب کار کند، دیپلماسی بده بستان است باید در مساله آب با کارت دیگر خوب بازی کرد. متاسفانه صحنه افغانستان برای ما امروز در حوزه فرصت نیست تهدید است باید ببینیم در حوزه فرصت چه می خواهیم.
سفیر پیشین ایران در افغانستان خاطرنشان کرد: اتفاقاتی که در پاکستان هم رخ می دهد منطقه را تحت تاثیر قرار می دهد، لذا باید بازنگری جدی در حوزه دیپلماسی در این منطقه داشته باشیم تا مساله آب بتواند حل شود. باید ببینیم چگونه می خواهیم منطقه را باز مهندسی کنیم.
ظهروند همچنین پیشنهاد کرد: نوع نگاه و سرمایه گذاری در سیستان و بلوچستان هم باید تغییر کند به فرض اینکه آب از افغانستان هم به این سمت نیاید باید چه کار کنیم؟ ما باید به جای زمان از دست دادن مدیریت بهینه آب را در استان عملیاتی کنیم و از سایر ظرفیت ها استفاده کنیم و به این سمت برویم که شبکه سراسری آب داشته باشیم و چه بسا انتقال آب از دریای عمان هم بتواند کمک کننده باشد.
